Paul Eigenhuijsen, lid van de Spraakmakers Community zat in de op één na laatste lichting. Hij deelde de kamer met zes anderen. Ieder met zijn eigen religie en achtergrond. "Dat gaf spanningen, maar je moest met elkaar leven." 

Jongeren van alle rangen en standen werden opgeroepen. "Je mist nu wel een beetje dat je uit je eigen klasse of bubbel kan stappen en met andere mensen ervaringen opdoet", zegt oud-commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif en de Spraakmaker van vrijdag. 

Eric de Jager zat in ‘72 en ‘73 bij de Luchtmacht. “Samen met lotgenoten uit alle delen van Nederland en tussen hoog en laag opgeleid, leerde je samenwerken en samen drinken. De jaren erna herkende ik altijd wie er wel of niet in militaire dienst had gezeten. 

Integratie 

Dat vormende aspect van de dienstplicht en het feit dat mensen zich samen inzetten voor het groepsbelang en de samenleving, was bijzonder. "Je ziet dan toch een soort integratie ontstaan", vertelt De Kruif. "In de VS zie je dat Defensie de grote integrator is in de Amerikaanse maatschappij." 

Harald Hameleers vond het ook prachtige tijd, maar hij zegt ook dat er mindere kanten waren. Afgebekt worden, domme instructies krijgen, nutteloze zaken leren etc". 

En Erwin Geuskens kijkt helemaal niet positief terug op zijn diensttijd. "Het is een grote klucht, een groot vervelen en het weggooien van zinvolle tijd” noemt hij het.

Dienstplicht terug? 

Toch is De Kruif, die van 2011 tot 2016 de hoogste militair van ons land was, geen voorstander meer van een militaire dienstplicht. Het vak van militair is te specialistisch geworden. “Je moet professionele mensen hebben die ultiem geschoold zijn.” 

Officieel is de dienstplicht in Nederland nooit afgeschaft, maar de opkomstplicht wel. Als Nederland in oorlog is, dan zouden jongeren weer opgeroepen kunnen worden. Oók prinses Amalia.