*

Zijn er nog vragen over genocide?

Coen Timmer 22-05-2025 17 reacties

Het grootschalige geweld van Israël op de Palestijnen en het lang blokkeren van medische hulp en voedsel naar Gaza; veel deskundigen zeggen inmiddels dat er duidelijk bewijs is voor genocidaal geweld door Israël met als doel het gedeeltelijk of volledig vernietigen van de Palestijnen.

Het juridische oordeel over of iets wel of niet genocide is, ligt bij een rechter. Maar wanneer velt een rechter het oordeel dat iets genocide is? En is genocidaal geweld iets anders dan genocide? Genocide vond ook plaats in Rwanda, in Joegoslavië en meer plekken. Waarom lukt het niet om op tijd in te grijpen als we de tekenen zien? 

Misschien worstel jij ook met de term, of heb je andere vragen over genocide (we vragen dus niet aan jou of jij vindt dat er genocide plaatsvindt)? Stel dan je vraag aan Thijs Bouwknegt, hij is donderdag onze gast. 

Bouwknegt is senior onderzoeker bij het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust-, en Genocidestudies. Daarnaast maakt hij deel uit van het masterprogramma Holocaust and Genocide Studies, in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam, en was hij onderzoeker proceswaarnemer bij diverse genocideprocessen.

Stel nu je vraag! Reageer hieronder in de Community of mail je vraag naar spraakmakers@kro-ncrv.nl. Wellicht nemen wij contact met jou op en stel jij- of stellen wij dan jouw vraag aan Thijs Bouwknegt.

Simon van de Pol

22-05-25 om 21:14

Deze discussie is in feite ook wat merkwaardig, als je leest over oorlogsvoering dan is het zelden alleen gericht tegen soldaten en alles wat daarbij hoort. Nagenoeg altijd richt zich dat ook tegen de burgerbevolking. Je kan het eerder andersom stellen, een oorlog zonder genocide is eigenlijk de uitzondering. Maar dat is wat veel gevraagd natuurlijk voor het hedendaagse mediavolk, de opwinding ten opzichte van Israel is ook voor een groot deel politiek gemotiveerd. Dat soort geluiden hoor je niet over Soedan, terwijl die oorlog eigenlijk nog 'beestachtiger' is. Het is niet altijd dát de maat gemeten wordt maar vaak ook door wié !

Cees Cramer

23-05-25 om 9:29

De afgelopen jaren wordt wel erg snel het woord genocide in de mond genomen en iedereen heeft er zo zijn mening over. De laatste genocide, als ik de VN mag geloven, was die in Rwanda waar de ene partij de andere partij doelbewust volledig wilde uitroeien en daar ver in gevorderd was. Heb daar nog 4 jaar gewerkt en er het nodige van meegekregen. Daarna heb ik geen vergelijkbare situaties waargenomen. Een conflict of oorlog levert nu eenmaal slachtoffers op. Veelal zijn de burgers daar het slachtoffer van. Schone oorlogen bestaan nu eenmaal niet. Conflicten en oorlogen zijn nu eenmaal van alle tijden met de wetenschap dat de grootste vijand van de mens ook de mens zelf is per slot van rekening. 

Huub Schaab

23-05-25 om 13:40

Het woord dreigt te devalueren, zo vaak wordt het gebruikt. De eigenlijke betekenis van genocide is het op grote schaal/georganiseerd uitroeien of pogen uit te roeien van een bevolking of bevolkingsgroep. Voorbeelden: de Armeniërs (Ottomaanse/Turkse Rijk), de Joden en Sinti en Roma (Nazi-Duitsland), de Tutsi's (Ruanda), de Jezidi's (door IS). Massaslachtingen, zoals onder de christenen in Nigeria (door moslims), de moslim-mannen in Srebenica (door Servische troepen) en de Zuidafrikaanse blanke Boeren (door racistische zwarte bewegingen) worden ten onrechte vaak onder de noemer van genocide geplaatst, wat ze niet minder walgelijk maakt.

Hans Verhaar

23-05-25 om 13:40

Kan dat niet snappen, Israel wordt beschuldigd van genocide, wat is wat Hamas doet? die zijn begonnen met moord, verkrachting, mishandeling en ontvoeren van onschuldige Israeliers. Hamas (Palestijen etc) provoceren in de hele wereld en mogen ongestraft mensen lastig vallen en kapiale vernielingen aanrichten en wij moeten lachen?! Van Israel kan nooit genocide zijn maar alleen zichzelf en hun burgers beschermen tegen de moordenaars die door Hamas zijn groot gebracht! Als het genocide is , dan heeft de Hamas dat zelf uitgelokt door israeliers te vermoorden en dat niet 1 keer, hoevaak heeft Hamas niet getracht de joden uit te roeien? Israel heeft zich daar altijd moeten verdedigen en het vrije westen deed niets, liet het maar toe. Snap dat Isreael het eindelijk zat is en de hamas totaat wil vernietigen, dan alleen krijgen ze rust en kunnen ze hun eigen land weer opbouwen in vrede!

hans van bemmelen

23-05-25 om 13:49

wacht op uitspraak Int Hof Den Haag

michael Van de Korput

23-05-25 om 14:04

In die regio wordt genocide enkel door Hamas gepleegd. Tegen zn eigen bevolking en tegen de joden

 De leus from the bla bla wil toch echt zeggen dat ze de joden willen uitroeien.

Deze gedachte wordt door de meeste islamisten gedragen en tegenwoordig ook door "slim"links.

NPO doet natuurlijk graag een duit in t zakje.

Zijn de gijzelaars trouwens al vrij?

Willem Kester

23-05-25 om 14:06

Op 7 oktober 2023 viel het leger van Gaza Israël binnen, gevolgd door een invasie van duizenden burgers. Ze verkrachtten en verminkten de bewoners van de Israëlische grensstreek, zelfs toen ze al levenloos waren. Het was een duister, duivels, orgastisch ritueel. De leden van die invasiemacht maakten zelf videobeelden van hun moordpartijen. Die beelden waren een bron van trots voor Gazanen.

Als iets een oorlogsdaad is, dan is dit het wel. Opiniepeilingen die volgden vertelden dat de Gazanen in grote meerderheid hun leger steunden. Israël reageerde zoals elke staat in de wereld zou reageren: met tegengeweld.Velen in het westen hechten inmiddels nauwelijks belang aan het immense schandaal van die dag. Ze zijn het vergeten, of ze denken dat de joden van Israël er zelf om hadden gevraagd door de Gazanen te vernederen. Dat Gaza een vrije, onafhankelijke stadsstaat was, corrupt tot op het bot maar met een redelijke gezondheidszorg en miljarden aan internationale steun en zonder honger, is door de onophoudelijke propaganda nooit tot die westerlingen doorgedrongen.Gazanen waren vrijZij verkeren in de veronderstelling dat Gaza één grote gevangenis was omdat de media en antizionistische NGO’s dat beeld verspreidden. Er waren in Gaza sinds 2005 geen onderdrukkende zionisten. De Gazanen waren totaal vrij hun staat in te richten zoals zij wilden, en op die zevende oktober wilden zij oorlog.In de berichtgeving is die brandende Gazaanse passie om joden te vermoorden, ofwel de overgave aan de jihad, zo goed als verdwenen. In de beeldvorming overheerst de gevolgen van het geweld onder de burgerbevolking. Het leger van Gaza beschermt de eigen bevolking niet, maar schuilt erachter. Gaza wilde oorlog, Gaza kreeg oorlog, en Gaza zet de oorlog voort in de westerse media; deze zijn erdoor geobsedeerd. In Afrika woeden oorlogen met veel meer dode kinderen, maar die zijn van geen belang. Het gaat om Gaza. En eigenlijk ook niet om Gaza. Het gaat om de joden, van wie geëist wordt dat zij een ‘schone oorlog’ voeren zonder burgerdoden. Wat onmogelijk is.Aandacht voor de ’Naqba’Vorige week was er in Nederlandse media opmerkelijk veel aandacht voor de ‘naqba’, ofwel de ‘catastrofe’ van de vlucht of verdrijving in 1948 van naar schatting 700.000 Arabieren uit de staat Israël, die op 14 mei 1948 werd uitgeroepen. Dat er ook toen een invasie door Arabische legers had plaatsgevonden, kwam in de berichtgeving over die herdenking niet of nauwelijks aan de orde. Dat woord ‘naqba’ heeft zich aan de vluchtelingen gehecht, maar werd oorspronkelijk gebruikt voor het falen van die invasie.Dat was de originele catastrofe voor de Arabieren: het plan om de joden uit te roeien mislukte. De Arabische invasie leidde tot een oorlog met het piepkleine Israël van 600.000 joodse inwoners, die als leeuwen vochten en de Arabische legers terugdreven. Maar de legaal aangekochte joodse nederzettingen op de West Bank, zoals de Britse autoriteiten Judea en Samaria noemden, werden weggevaagd, en Jeruzalem werd door het Arabische Legioen van Jordanië ‘judenrein’ geveegd. Vervolgens werden 850.000 joden uit Arabische landen getrapt.In het NOS Journaal werd uitvoerig ingegaan op de ‘naqba’ met de onontkoombare suggestie dat dat gruwelijke Israël in mei 1948 aan een grote etnische zuivering was begonnen. Dat is misleiding door omissie. Arabische legers hadden het landje overvallen om de joden de zee in te drijven, en als dat mislukt dan kunnen er serieuze consequenties volgen.Grensdorpen betaalden een gruwelijke prijs.Dat geldt ook voor de oorlog in Gaza. Je kunt je leger niet je buurland in laten trekken om 1200 mensen te verminken en te verbranden en vervolgens klagen dat je buurland disproportioneel reageert. Alles aan 7.10.2023 was disproportioneel. Maar dat speelt geen rol voor de tienduizenden demonstranten die afgelopen zondag in Den Haag bijeenkwamen om te demonstreren tegen de ‘genocide’ die Israël pleegt. Ze zijn gemanipuleerd door de media, op de Telegraaf na. Zij willen die door jihadistische ideologie verziekte bevolking van Gaza beschermen tegen de gevolgen van haar eigen genocidale invasie van de Israëlische grensdorpen. Die grensdorpen werden bewoond door Israëliërs die hun argwaan ten opzichte van hun Gazaanse buren hadden laten varen. Ze hadden zichzelf misleid zoals die Haagse demonstranten zichzelf misleiden: het jihadisme kent geen compromissen, geen vrede, het jihadisme kent wapenstilstanden om te kunnen herbewapenen en opnieuw toe te slaan. De grensdorpen betaalden een gruwelijke prijs.Vroom verheffen die nette, fatsoenlijke, vriendelijke demonstranten het lot van de Gazanen tot een nieuwe cult rondom kinderen die door wrede, bloeddorstige joden worden afgeslacht, een mythe die naadloos past in de rijke historie van Middeleeuwse mythen over het joodse kwaad.De ongekende mediakoorts voor Gaza bracht die demonstranten naar Den Haag. Als er gebeurt wat zij wensen, bewapent Hamas zich opnieuw en zullen opnieuw joden worden afgeslacht en zullen opnieuw Gazanen als menselijk schild door Hamas worden geofferd. Maar Hamas, het perverse leger van Gaza, bestaat niet voor die demonstranten. Voor hen speelt 7.10.2023 geen rol. Zij zijn het menselijke schild van Hamas in de polder.

Jet van Gent

23-05-25 om 19:33

Ik lees reacties hieronder en eigenlijk wil ik al niks meer zeggen...maar dat verandert niets aan mijn gevoel, het verdriet wat deze mensen uitschreeuwen elke keer weer als hun zogenaamde veilige plaats toch weer wordt platgebombardeerd.

Als ik dat mee zou maken, dat mijn familie aan flarden wordt geschoten of uitgehongerd... Ik denk dat ik me ook zou aansluiten bij de mensen die zich verzetten tegen het geweld van de vijand.

Laten we ook niet vergeten dat de Palestijnen in 1948 van hun grondgebied zijn gejaagd, dat hun huizen zijn ingepikt en deze mensen een klein strookje land hebben gekregen waar ze het maar mee moesten doen..

Waarom vinden we deze manier van handelen normaal terwijl we hier doodsbang zijn dat buitenlanders iets van ons afpakken.  Waar is onze empathie gebleven...😢

En ja, wat in Gasa gebeurt is genocide, daar bestaat geen twijfel over. 

Chris Zijdeveld

24-05-25 om 8:22

IK HEB EEN STEL GROTE EN SAMENHANGENDE VRAGEN

Kan de dekundige in het radioprogramma nu eens duidelijk vertellen hoe het allemaal begonnen is?

Er was een genocide door het regime van Hitler en toen werd dat regime verslagen. Niemand wilde ooit nog een herhaling. Het besef dat het vredesverdrag na het einde van de Eerste Wereldoorlog niet optimaal was geweest was aanwezig. 

Hoe is het toen verder gegaan met die lap grond die nu Israël wordt genoemd en met de mensen die daar woonden en hoe is Israël eigenlijk ontstaan .

Hebben de Verenigde Naties zich ooit uitgesproken over het gebeurde aldaar. Bij het begin en later. En hoe is daarop gereageerd.

Ik stel de vragen die mij intrigeren nu de kans bestaat om daar door een deskundige een eerlijk antwoord te krijgen.

Els Bertus - van Kempen

24-05-25 om 8:51

Deze vraag is mij uit het hart gegrepen, want ik denk iedere dag aan de schandelijke manier waarop Israel zich gedraagt in Gaza en de mensen die daar worden opgejaagd en uitgehongerd.

Ja, ik vind dat genocide - het uitmoorden van een volk. Hoe zou het anders kunnen worden genoemd....?!

Ook vind ik het onbegrijpelijk, dat Nederland zich zo voorzichtig uit over wat daar gebeurt. Ik vind dat onze regering een laffe houding laat zien en als ik dan de duidelijke uitspraken van andere landen zie/hoor, schaam ik mij diep. Waarom gaat dit zo? Nederland, dat altijd het beste jongetje van de klas wil zijn, spaart Israel -  hoe is het mogelijk?

Gaan belangen voor menselijkheid?

Of heeft Nederland een grote pro-Israellobby die wij niet kennen?

Of heeft de VS bepaald wat wij mogen vinden? Want daar zijn (meen ik) mensen beboet of opgepakt voor negatieve uitlatingen over de gebeurtenissen in Gaza.

Vragen genoeg, dus.

Els Bertus - van Kempen

24-05-25 om 9:40

p.s.

En ik zie dat ik wel vanuit mijn gedachten heb geantwoord - wat eigenlijk niet de bedoeling is.

Echter, de koppeling met de beelden van kinderen en volwassenen die sterven in Gaza heeft wel mijn vragen bepaald. Dus die vraag in de stelling ('wij vragen dus niet of jij vindt dat er genocide plaatsvindt.....etc.') vind ik een beetje vreemd, want een geheel objectieve houding tov het begrip 'genocide' kan ik niet opbrengen. Daarvoor zijn de dagelijkse beelden die wij zien te bepalend - wij zijn niet met een boekje bezig, maar met de trieste werkelijkheid.

Hans Verhaar

24-05-25 om 14:48

Els Bertus - van Kempen U vergeet dat de hamas alles stiekem doet en er geen beelden van hun gruwel daden maakt. U vergeet gemakshalve de eerste Hamas aanval waar velen vrouwen zijn verkrach en mannen kindere en vouwen zijn ontvoerd en gedood waar zij ook geen beelden van hebben gemaakt. Het is hard en biet goed te praten, maar alles wat Israel wordt gefilmd door hen zelf of de Hamas en de westerse media die deze beelden graag uitzenden om maar kijkers te scoren! Hamas is en blijft de enige schuldige ( en ja een stel ongehoorzame Israelische boren die veel grond willen hebben voor eten en eigen veiligheid!

Oskar Kroes

24-05-25 om 16:21

Waarom is het voor de Nederlandse regering (en sommige van de reageerders hier) zo moeilijk om de genocide in Palestina te erkennen als zodanig? Hoeveel rapporten zijn daar nog voor nodig?

Hans Verhaar

25-05-25 om 18:40

Oskar Kroes Omdat het al jaren aanders om is en de andere kant het allemaal stiekem doet en in andere landen bewijzen met hun acties dat het gewoon criminelen zijn? Je hoeft alleen maar te kijken naar de miljoenen schade die onze universiteiten door de vernielende criminelen (waarschijnlijk krijgen ze nog een Nederlandse uitkerin ook?)

Hans Van der Laan

27-05-25 om 7:14

Raar deze term te gebruiken terwijl Israël nog steeds Palestijnen waarschuwt van tevoren om op tijd weg te gaan.......

Michiel Vergeer

28-05-25 om 20:49

Genocide is een zware term. Ik ben benieuwd of in de uitzending ook gevraagd wordt of de aanval door Hamas op 7 oktober 2023 ook onder genocide valt. Toen zijn meer dan 1200 burgers op 1 dag vermoord en 250 als gijzelaars naar Gaza afgevoerd. Nog steeds worden zij vastgehouden. 

Zolang zij worden vastgehouden als oorlogsbuit kan ik begrip opbrengen voor de pogingen van Israel om hen vrij te krijgen. Hamas blijkt onvermurwbaar. Mijn vertrouwen in het Internationaal Gerechtshof is weg nu zij de gijzelaars niet ophalen. Ik denk dat met terugwerkende kracht Churchill en Roosevelt voor genocide moeten worden vervolgd vanwege de bombardementen op Berlijn, Dresden en andere Duitse steden waarbij ook veel burgerslachtoffers vielen! 

Maarten Bleumers

29-05-25 om 12:55

Beste allemaal, 

Dank voor jullie reacties. Ik ben in de voorbereiding niet op iedereen individueel ingegaan maar heb wel degelijk meegelezen en geput uit de bijdragen. En uiteraard sommigen aan het woord gelaten. Hoop op begrip dat we niet iedereen aan het woord kunnen laten maar weet dat alles gelezen wordt. En soms in 1 vraag mee wordt genomen door te benoemen dat 'we een bepaalde opmerking vaak voorbij zien komen...'. 

Dank voor de input. 
Mocht je de uitzending gemist hebben, die is uiteraard terug te luisteren: https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/spraakmakers/9d7a7039-2e94-4ae9-9641-9aa11fab80cc/2025-05-29-spraakmakers

Ik wens iedereen een mooie dag en heel graag tot de volgende ronde hier in de Spraakmakers-omgeving. 
Groet! 
Maarten. 

Cookie-instellingen