*

Hoe belangrijk is het om onze vrijheid te vieren?

Coen Timmer 01-05-2025 12 reacties

Als Nederlanders zijn we al 80 jaar gewend aan een leven in vrijheid en relatieve welvaart.  Maar hoe stabiel is onze vrijheid eigenlijk met alle geopolitieke stormen van de afgelopen tijd? Daarom bespreken we maandag 5 mei de stelling: 'Onze vrijheid vieren is belangrijker dan ooit.' 

De vrees voor een Russische invasie is groter geworden voor landen aan de Europese oostgrens sinds Poetin Oekraïne binnenviel. En met Trump aan de macht in de Verenigde Staten is bescherming door de NAVO op losse schroeven komen te staan. Vrede in noordwest-Europa lijkt daarmee ook geen vanzelfsprekendheid meer.

Ben jij je hierdoor des te bewuster van de vrijheid die we in Nederland hebben? Is het urgenter om erbij stil te staan? We zijn benieuwd hoe en wanneer jij vrijheid ervaart en hoe we die kwetsbare vrijheid het beste samen kunnen vieren. Laat het ons weten door hieronder te reageren of door een mail te sturen naar spraakmakers@kro-ncrv.nl. 

Hans Nagtegaal

01-05-25 om 13:56

Geboren in 1951 hebben mijn vrouw en ik de nasleep van de Tweede Wereldoorlog best bewust meegemaakt. Alles stond in het teken van herstel, in de breedste zin van het woord. Wij hebben twee Duitse vluchtelingen in huis gehad om lichamelijk aan te sterken, terwijl wij het zelf met toen vier opgroeiende jongens ook niet breed hadden. Mijn vrouw en ik zijn erg geïnteresseerd in de geschiedenis van de beide wereldoorlogen en wij bezoeken vrij regelmatig militaire begraafplaatsen in België en Noord-Frankrijk. Elke keer weer zijn wij onder de indruk van de vele honderden/duizenden graven van vaak jonge mannen en vrouwen uit landen als Canada, Australië en ook Afrikaanse landen, die hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid, terwijl er in hun eigen land geen oorlog was. Maar ook onder de indruk van de vele graven van Duitse mannen en vrouwen, die in opdracht van Hitler kanonnonnevoer werden. Wereldleiders" als Poetin, Trump en Xi Jingpin dreigen nu met een nieuwe wereldoorlog, alleen voor hun eigen 'gewin' en zonder zich te realiseren dat er geen winnaars uit die strijd zullen komen. Door de retoriek en het wapengekleteer maken wij ons grote zorgen en zijn wij ons zeker extra bewust van onze vrijheid en wat een grote verworvenheid die vrijheid is. Een vrijheid die o.i. niet gehandhaafd kan blijven door meer atoomwapens en door de huidige wapenwedloop. De historie heeft bewezen dat oorlogen nooit tot blijvende vrijheid hebben gezorgd. Ik vrees dat ongekend lange huidige periode van 80 jaar vrede in West-Europa een uitzondering zal blijken, die helaas die regel bevestigd.

H Baljet

01-05-25 om 14:28

Zolang je een ander niet tot last bent 

Liesbeth Loef

01-05-25 om 14:35

Ja , het is belangrijk dat we beseffen hoe bijzonder het is dat we in een vrij land leven waar we kunnen zeggen wat we willen en hopelijk nog steeds een democratie zijn. Mijn grootouders maakten 2 wereldoorlogen mee en mijn beide ouders heel bewust de laatste . Zij hebben mij altijd voorgehouden : wees waakzaam! Als de macht ontspoort en minderheden in het gedrang komen, als er grote woorden worden gebruikt en mensen worden gemanipuleerd, wees dan op je hoede! Als de contouren zich gaan aftekenen verzet je dan, als je te lang wacht is het te laat en moet je machteloos toekijken. 

Daarom is het belangrijk dat je gaat stemmen en je bewust bent van het voorrecht dat je hebt om dat te doen. 

Pieter van Eijck

01-05-25 om 14:46

Nee, onze vrijheid vieren is niet het belangrijkste ooit. Ik heb geen oorlog meegemaakt en kan er dan ook niet iets persoonlijks of zinnigs (in de zin van beleefd, gedaan) over zeggen. Ik heb mijn dienstplicht bij de Kon Marine gedaan. Geen hogere motivatie maar gewoon omdat het zo hoort.

Los van wat Putin en Trump doet, vind ik dat wij als Nederland ons eigen grondgebied en haar bewoners moeten kunnen verdedigen. Zoals elk ander land dat moet kunnen. Dus een goede defensie moeten hebben. Daarbij kan samenwerken met andere landen is een plus maar niet iets om je op te verlaten. Zowel Trump als Putin hebben blijk gegeven dat er geen blind vertrouwen kan zijn. Dus trek je lering en doe het zelf.

Onze vrijheid is/was afhankelijk van anderen. Wat is daaraan te vieren?  Als je per sé iets wilt vieren, vier dan je prestatie en niet je afhankelijkheid.

Henk Landsheer

01-05-25 om 14:57

De vrijheid die we op 5 mei vieren is omdat we 80 jaar geleden de akelige onderdrukker op de knieen kregen!

Maar nu, 80 jaar later, zie ik weer nieuwe onderdrukkers van onze zwaar bevochten vrije westerse waarden en normen.

Helaas is ons "Je maintiendrai" (Ik zal handhaven!) een mooie spreuk, maar zonder handhavers en duidelijke leiders is "Je maintiendrai" in ons mooie Nederland steeds meer een holle frase....helaas! 

Zorgelijk!

Sjors Sib

01-05-25 om 15:02

Dodenherdenking 

bron Trouw:Ambtenaren en oud-diplomaten maken zich op voor eigen 4 mei: ‘We staren ons blind op de Holocaust zonder er lessen uit te trekken’

Wat heeft herdenken voor zin, als we niet stilstaan bij een aanhoudende genocide? Gedreven door die vraag organiseert een groep van acht rijksambtenaren en voormalige diplomaten in Den Haag ‘4 mei inclusief’. Tijdens die dodenherdenking wordt stilgestaan bij slachtoffers van oorlog, genocide, vervolging en onderdrukking waar de Nederlandse overheid door ‘toedoen of nalaten’ bij betrokken is. 

Ook komt er extra aandacht voor groepen die niet expliciet in het memorandum van het Nationaal Comité 4 en 5 mei staan: (ex-)vluchtelingen die in Nederland wonen en alle mensen in Nederland die familie of naasten hebben die met geweld te maken hebben.

De groep, betrokken bij de wekelijkse sit-in bij het ministerie van Buitenlandse Zaken tegen het Nederlandse Israëlbeleid, heeft ook ruimte gemaakt om stil te staan bij de Gazastrook. Daar wordt dit jaar bij de nationale dodenherdenking op de Dam geen expliciete aandacht aan besteed.

Ander leed

De aangekondigde herdenking leidde de afgelopen twee weken tot ophef. Mede omdat het evenement tegelijkertijd valt met de nationale dodenherdenking op de Dam. Volgens 4 en 5 Mei-comitélid Leonie Durlinger is er ook ‘allerlei ander wereldleed’ en is het goed om daarbij stil te staan, maar op een ander moment.
 

Voor organisator Jan Wouter Vorderman, die benadrukt dat dit initiatief puur op persoonlijke titel is, is het stilstaan bij Gaza juist de sleutel tot een waardige herdenking. “Wat heeft het voor nut om alleen slachtoffers uit het verleden te herdenken, als we niet de lessen uit het verleden meenemen naar het heden?”

Wat was voor jullie de aanleiding om een alternatieve herdenking te organiseren?

“Eind maart keken we vooruit naar de aanstaande dodenherdenking op de Dam. Elkaar bevragend kwamen we erachter dat we allemaal met buikpijngevoelens zitten. We hebben ruimte nodig om die een plek te geven. Bij de Dodenherdenking op de Dam is daar geen plek voor.”

Waar komt die buikpijn vandaan?

“Het feit dat we ons blindstaren op de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust, zonder er lessen uit te trekken. Toen waren het de nazi’s die genocide pleegden, en nu zien we een ander land genocide plegen en onze overheid wegkijken.

“Daarom willen wij terug naar de basis van herdenken. Wat is herdenken precies, wat verstaan we eronder? Als je je overleden vader herdenkt, steek je een kaarsje aan en doe je een gebed, of voer je een ritueel uit. Maar je denkt ook na over de lessen die hij je heeft meegegeven. Hetzelfde geldt voor oorlogsslachtoffers.”

Nooit meer?

“We moeten erkennen dat wat Nederland nu doet, haaks staat op die boodschap van onze grootouders. Onze leiders staan straks ook op de Dam. Het is aan hen om dat leed te erkennen en om ons er doorheen te loodsen. Maar wat we nu zien, is het tegenovergestelde. Wegkijken. Heel hard zwijgen. Ondanks alle rapporten en gerechtelijke uitspraken over de genocide in Gaza.

“Dit is het tegenovergestelde van wat herdenken inhoudt. We willen nooit vergeten, om nú stappen te kunnen zetten om een nieuwe genocide te voorkomen. Daarnaast draait onze herdenking ook om heling. Kijk maar bij jezelf, als je een probleem wegdrukt, er niet aan wilt denken, dan wordt het alleen maar groter.”

Wordt jullie herdenking niet politiek beladen door het Nederlandse beleid te bekritiseren?

“We vragen mensen expliciet om geen vlaggen en spandoeken mee te nemen, maar een bloem. Andere symbolen kunnen gemixte gevoelens opleveren. Het gaat er om dat we gewoon met elkaar zijn, los van nationale symbolen.

“De verleiding om de discussie aan te gaan over politiek, die kan er zijn, maar is niet onze focus. Natuurlijk ontken ik niet dat er een boodschap onder de tafel steekt, maar dat is niet onze eerste insteek. Dat blijft het gemeenschappelijke verdriet waar op de Dam geen plek voor is.”

Een ander kritiekpunt is dat we de herdenking eindeloos kunnen uitbreiden, terwijl het in eerste instantie was bedoeld voor de Nederlandse slachtoffers.

“Ik lees in de pers dat wij er voor alle slachtoffers willen zijn. Dat klopt niet. We hebben het duidelijk afgebakend. De slachtoffers moeten wel iets met Nederland te maken hebben. Daar zit ook een link met onze verantwoordelijkheid. Bij de herdenking sluiten we niemand uit.”

Het Nationaal Comité 4 en 5 mei reageert afkeurend. Daar vinden ze dat jullie met deze herdenking afleiden van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.

“Dat vind ik moeilijk te begrijpen. Ik vraag me af waar ze dat vandaan halen en of ze onze site wel hebben gelezen. Ik merk dat er de afgelopen dagen veel is gezegd over het initiatief dat niet klopt. We willen én stilstaan bij de Holocaust én bij de koloniale oorlogen én bij Gaza. Het is geen of-of-verhaal.”

Ik sluit me hier volledig bij aan.

Harald Oymans

01-05-25 om 18:28

Tijdens de tweede wereldoorlog is mijn vader in Duitsland gevangen gezet. Eind 1943 is hij in een wapenfabriek in Magdeburg gedwongen te werken met vele andere gevangenen. Die fabriek is meermaals door de geallieerden gebombardeerd, met de gevolgen daarvan heeft hij de rest van zijn leven moeten omgaan. Hij heeft altijd een zeer uitgesproken mening over alles wat Duits was gehad, alles behalve het medisch personeel wat hem daar het leven gered heeft. Na de oorlog is hij in contact gebleven met de mensen waarmee hij moest samenwerken. Een aantal daarvan kwamen uit het oostelijk deel van Europa dat vanaf 1945 onder de Russische paraplu hing. Die vriendschap heeft veel ellende veroorzaakt, want hij was opeens "communist" en "rood". Ik was toen vrij jong, maar kan me de openlijke discriminatie nog goed herinneren. Lang leve de vrijheid...

Als ik vandaag om me heen kijk is blijkbaar de grootste bedreiging die er bestaat de "illegal alien" oftwel asielzoeker. We hebben zelfs politieke partijen in Nederland die die bedreiging boven in de lijst hebben staan en een heleboel mensen die daarop stemmen.

Lang leve de vrijheid, maar dan alleen die van "ons" zelf?

 

 

Jan Vijfvinkel

02-05-25 om 11:04

vorig jaar (ben van november 1944) had ik een ingetogen verjaardag in mijn klein onderkomen (ik was de 9e uit een gezin van 11 kinderen) was nog plaats voor de overige familieleden, de helft + onze ouders waren al overleden, niet alleen mijn verjaardag maar ook het feit dat we al 80 jaar in redelijke rust waren voor wat betreft oorlogen en ander ongemak konden vieren maar we hadden wel door dat de vulkaan die we voor het gemak maar even vrede noemen ernstig aan het rommelen was, het feit dat ik een 3e wereldoorlog aanhaalde in een stelling van eem paar maanden geleden was voor de redaktie van spraakmakers een aanleiding om me te bellen om in de uitzending mijn visie toe te lichten, helaas werd me later verteld dat er geen tijd meer was in de uitzending, maar sinds die tijd rollen de militaire en en mensen van strategische studies in talkshows over elkaar heen en valt vaak de kreet: 3e wereldoorlog wat vaak al dan niet terecht, wordt afgezwakt, helaas is het zo dat we zeer waakzaam moeten blijven (zie de ontwikkelingen over de stelling van de coalitie from the willing) de houding van Amerika heeft ons hiertoe min of meer gedwongen, ik dacht toen gelijk: beste Trump wordt het niet eens tijd de erevelden van Margraten Normandie en talloze andere erevelden te bezoeken?

Maarten Sebastiaan Hol

04-05-25 om 11:35

¿VRIJHEID?

De meeste Nederlanders hebben een verkeeld beeld van 'vrijheid'. Dat is namelijk de 'vrijheid' die Isaiah Berlin benoemde als de 'negatieve vrijheid': ongestoord door anderen (buren, overheid) doen waar je zin in hebt, zoals 130 km/u rijden op de autosnelweg - of sneller! - in je SUV. Of in zo'n agressieve Dodge RAM door de bebouwde kom scheuren, vlak langs een basisschool. Maar teveel individuele vrijheid leidt tot maatschappelijke ongelijkheid en onveiligheid. Het absurde is dat de meest agressieve partij in Nederland, de PVV, zegt die ongelijkheid en onveiligheid te willen bestrijden - en daarbij wordt dan op de vluchtelingen uit o.a. oorlogsgebieden gewezen - maar eigenlijk die ongelijkheid en onveiligheid cultiveert en stimuleert. Want angstige mensen zijn perfect stemvee voor de populisten en fascisten, dat hebben de NAZI's al bewezen in de periode 1929-1939, en beweest politieke crimineel Donald J. T.  tijdens de verkiezingen van 2024, in de Verenigde Staten.

Vrijheid is echter niet het enige doel van de mens,” aldus Isaiah Berlin. “De mate van vrijheid van een mens of een volk om zo te leven als zij willen, moet worden afgewogen tegen de aanspraken van veel andere waarden, waarvan gelijkheid, rechtvaardigheid, geluk, veiligheid of openbare orde wellicht de meest voor de hand liggende voorbeelden zijn. Richard H. Tawney (een Britse historicus en sociaal denker) herinnert er ons terecht aan dat de vrijheid van de sterke, of zijn kracht nu fysiek of economisch is, aan banden moet worden gelegd. Deze stelregel moet gerespecteerd worden, niet op grond van de een of andere a priori regel, waarbij de eerbiediging van de vrijheid van de ene mens logischerwijs de eerbiediging van de vrijheid van zijn gelijken met zich mee brengt; maar eenvoudigweg omdat eerbiediging van de beginselen van rechtvaardigheid, of schaamte over een grove ongelijke behandeling, even fundamenteel is voor de mens als de wens vrij te zijn.”  

Mijn favoriete verzetsblad Vrij Nederland heeft nu een speciaal mei-nummer, waarin beschreven wordt hoe veel Nederlanders blind zijn geworden door 80 jaar vrijheid: blind voor de dreiging van fascisme, blind voor bedreiging van de democratie (door propaganda uit Rusland, nog herhaald door politieke crimineel Marjolein F.), blind voor het falen van de 'vrije markt' en het kapitalisme, blind voor de noodzakelijke verbanden in onze samenleving... 

Daarom is de beste manier om onze vrijheid te vieren (en de strijd om vrijheid te herdenken op 4 mei) door uitermate kritisch te zijn op de partijen en instituties die de vrijheid en gelijkwaardigheid bedreigen: poliitieke partijen PVV, FvD en BBB, deze autoritaire en deels racistische regering, de gewelddadige manifestatie van 'bezorgde burgers' (meestal import neo-NAZI's) in gemeenten waar men praat over opvang van asielzoekers, de Belastingdienst die maar blijft traineren bij de oplossingen voor het kinderopvangtoeslagenschandaal, en kritisch op de allrrijksten en grote bedrijven (Big Oil!) met hun belastingvoordelen. 

Tot slot deel ik graag een gedicht, geschreven door een verzetsvrouw van weleer, Truus Menger-Oversteegen. Zij maakte zich in een ander gedicht ook druk om de massamoorden op andere plekken, ná Auschwitz, o.a. in Việt Nam en Srebrenica, en nu zou ze bijvoorbeeld Charkiv en Gaza toevoegen. 
 
SYNDROOM '40-'45

Vergeef mij
als ik je droom van nu verstoor

Vergeef mij
als ik huil versteende tranen
het is of ik het gisteren hoor
en loop met jou door
bladerloze lanen

Omarm mij
als ik dreig weg te zinken
of als de nacht zo eindeloos lijkt

Omarm mij lief
als harde salvo's klinken
uit verleden
wat heden blijkt.

© Truus Menger - Oversteegen (1923-2016). 

Isaiah Berlin aan het woord: 
https://youtu.be/aSBf5LJ0hnc?si=Db8Ypc7babYSBl8m  

Hanneke van Dongen

05-05-25 om 8:55

IK VIND VRIJHEID BELANGRIJK MAAR DAN VOOR ALLE MENSEN, VOORAL VOOR DIEGENE DIE NU MET DIE KLOTE OORLOGEN TE MAKEN HEBBEN. DE OORLOGEN DIE SOMMIGEN HIER IN DE POLITIEK GOEDKEUREN EN DAN DE SLACHTOFFERS DIE ONDERDAK ZOEKEN HET LIEFST TERUG STUREN. VOOR MIJ IS ZO'N VRIJHEID NIETS WAARD.

Cees Cramer

05-05-25 om 10:11

De vrijheid die gevierd werd was uiteraard naar aanleiding van het einde van 2e WO. Maar niet lang er na stond deze onder druk door de koude oorlog die zich jarenlang aanbood en toch ook een mate van angst uitstraalde die weer iets weg had van wat we nu weer zien in het oosten van europa. Je wapende jezelf tegen een mogelijke aanval net als nu. Na de 2e WO de tweede wapenwedloop. Heb toen zelf 5 jaar gediend en de spanning zat er best in. Dus nu zitten we weer in een zelfde soort fase. Wat er dus te vieren valt is me niet duidelijk. Of het is het herdenken van het moment van vrijheid toen van hoe mooi dat moment was voor degenen die dit hebben moeten ervaren. Maar zolang je de vrede, veiligheid en vrijheid in eigen land kan koesteren is dat al heel wat.  

Cees Cramer

05-05-25 om 10:40

Het vieren van de vrijheid toen kwam al snel onder druk door de dreiging van de SU toen. Nu is er weer de dreiging vanuit oost europa. Ik heb zelf nog 5 jaar gediend in die tijd en je rook de spanning. Nu is de dreiging wederom daar. Ook is er weer een wapenwedloop net als toen. De geschiedenis lijkt zich te herhalen. Ondanks dat, werd 5 mei toch ook gewoon gevierd. De vrijheid die toen gevierd werd was natuurlijk uniek, daarna moest iedereen weer aan de slag met de wederopbouw en de naweeen van de oorlog. Maar die dag is onlosmakelijk verbonden aan de dag van de herdenking en dus het vieren waard. Het gevoel van vrijheid is echter ook in eigen land van belang. Je moet je vrij kunnen voelen in je omgeving en dat vergt tevens aandacht.  

Cookie-instellingen