*

Flexibele onderwijstijden: zegen of logistieke nachtmerrie?

Schooldirecteuren willen meer vrijheid krijgen om flexibeler om te kunnen gaan met de onderwijstijd. Dit willen ze om het onderwijs beter op individuele leerlingen te kunnen afstemmen.

Leidt het tot meer individuele aandacht? Of is het een verkapte oplossing voor het lerarentekort en vooral een logistieke ramp?

Op de Sterrenschool in Apeldoorn werken ze al met flexibele onderwijstijden. Twee keer per jaar mogen de ouders kiezen wanneer hun kinderen vakantie hebben – uiteraard beperkt tot de standaard twaalf weken per jaar. Daardoor kan het zijn dat de ene week meer kinderen in de klas zitten dan andere weken.

Directeur Hans van der Most uit de Spraakmakers Community, vindt de wisselende groepen een voordeel: "De groepen zijn kleiner, waardoor andere groepen meer aandacht krijgen." Sommige ouders kiezer er bewust voor hun kinderen in de reguliere vakanties naar school te sturen. "Het is nu herfstvakantie en van de 170 kinderen zijn er 45, verdeeld over drie groepen."

De Algemene Vereniging van Schoolleiders wijst minister van basis- en voortgezet onderwijs Arie Slob erop dat schoolleiders flexibiliteit willen in de onderwijstijden. De basisscholen willen zelf kunnen beslissen over een vierdaagse schoolweek en kunnen afwijken van de reguliere vakanties, om het onderwijs beter op individuele leerlingen af te stemmen. 

Onderwijsassistenten en wisselende leerkrachten

Journalist Nikki Sterkenburg, die zelf ook voor de klas heeft gestaan, ziet niets in het plan. "Je moet toch bepaalde basiskennis overdragen, dan is het fijn als iedereen er zit." Het plan van de schoolleiders is ten behoeve van het kind, maar "alles wordt dan opgelost met onderwijsassistenten, maar wat je wil is kleinere klassen."

Op de school van Van der Most werken ze inderdaad met onderwijsassistenten, maar dat heeft niets van doen met de indeling van het onderwijs. "Het is precies hetzelfde, de leerkrachten hebben een fulltimebaan. Maar ook de leerkrachten kunnen flexibel op vakantie. In april gaan ze drie weken naar Amerika en in de zomervakantie werken ze drie weken."

Daardoor hebben leerlingen wél te maken met verschillende leerkrachten, maar "het zijn allemaal leerkrachten van de school". Als kinderen in groep 3 rekenonderwijs uit groep 4 volgen voor extra uitdaging, dan kennen ze de leerkracht al.

Verkapte oplossing lerarentekort

Leerkracht in de bovenbouw vreest ook dat het flexibel onderwijs ingezet zal worden als verkapte oplossing voor het lerarentekort. "Het is een oplossing die niks kost, en oplossingen die niks kosten zijn behoorlijk populair de laatste tijd." Ook Sterkenburg denkt dat met dit onderwijssysteem juist meer leerkrachten nodig zullen zijn, iets dat door Van der Most wordt tegengesproken.

Naast de vrijheid voor ouders, kinderen en leerkrachten, moet flexibel onderwijs maatwerk kunnen bieden aan individuele leerlingen. Maar dat is nu al het geval volgens Van de Ven: "Er wordt naar het onderwijs gekeken alsof leraren nog voor de klas staan zoals in de jaren veertig of vijftig, waarin iedereen in de bank zit met het gezicht naar het meester en de juf. Die mensen zijn vaak jarenlang niet meer in de klas geweest."

Het maatwerk dat geboden kan worden aan individuele leerlingen moet volgens het plan ook de kansenongelijkheid tegengaan. Van de Ven denkt dat niet flexibel onderwijs, maar juist het huidige systeem daaraan bijdraagt. "Zeker op de basisschoolleeftijd gaat het niet alleen om leren, maar ook om samen leven."

{audiofragment audio="367304" caption="Stand.nl: Basisscholen moeten zelf hun onderwijstijd kunnen bepalen" }

Cookie-instellingen